Op 8 december 2024 is de herziene richtlijn productaansprakelijkheid (EU/2024/2853) in werking getreden. De oude richtlijn dateert van 1985 en regelt de aansprakelijkheid als personen lichamelijke of materi?le schade lijden door producten met gebreken. De nieuwe richtlijn past de aansprakelijkheidsregels aan voor nieuwe technologie?n.

Om welke producten gaat het?

In de nieuwe richtlijn gaat het niet meer alleen om fysieke producten. Ook ¡®software¡¯ en ¡®digitaal fabricagedossiers¡¯ vallen onder de nieuwe richtlijn. Software omvat besturingssystemen, firmware, computerprogramma¡¯s en AI-systemen. Ook software die is ge?ntegreerd in fysieke producten valt hieronder. Bij digitaal fabricagedossiers gaat het bijvoorbeeld om digitale bestanden voor 3D-printing. Verder vallen ook ¡®bijbehorende diensten¡¯ onder de nieuwe richtlijn. Dit zijn digitale diensten die zodanig in een product zijn ge?ntegreerd of daarmee onderling zijn verbonden, dat het product zonder die bijbehorende dienst zijn functies niet zou kunnen vervullen.

Om welk soort schade gaat het?

Ook hier is de nieuwe richtlijn uitgebreid ten opzichte van de oude richtlijn. Aansprakelijkheid voor schade als gevolg van lichamelijk letsel en materi?le schade blijft bestaan. Onder lichamelijk letsel valt nu ook ¡®medisch erkende schade aan de geestelijke gezondheid¡¯. Verder betreft materi?le schade nu ook vernietiging of corruptie van gegevens, zoals verwijdering van bestanden van een harde schijf. Datalekken of een inbreuk op de AVG vallen hier niet onder.

Een andere belangrijke wijziging is dat het drempelbedrag van € 500,- niet meer geldt. Voorheen was het zo dat als de klant schade had geleden door een gebrekkig product en de schade bedroeg minder dan € 500,-, de klant toch de verkoper in plaats van de producent verantwoordelijk kon houden voor deze schade. In de nieuwe richtlijn kan de klant de producent van het gebrekkige product aansprakelijk stellen voor de schade, ook als die kleiner is dan € 500,-.

Wie is aansprakelijk?

De nieuwe richtlijn zorgt ervoor dat er altijd in de EU een marktdeelnemer is die verantwoordelijk kan worden gehouden voor gebrekkige producten. In de eerste plaats is de fabrikant van het gebrekkige product of component aansprakelijk. Als de fabrikant niet in de EU is gevestigd is kan de importeur of gemachtigde aansprakelijk worden gesteld. Wanneer deze ook niet in de EU zijn gevestigd is de fulfilmentdienstverlener de verantwoordelijke partij. Ook kunnen retailers en online platforms in specifieke gevallen aansprakelijk worden gesteld.

Geldt de nieuwe richtlijn ook voor refurbished producten?

Als een marktdeelnemer reparaties of andere verrichtingen uitvoert die geen ingrijpende wijziging inhouden, is die marktdeelnemer niet op grond van deze wetgeving aansprakelijk. Of een wijziging ingrijpend is wordt vastgesteld aan de hand van de General Product Safety Regulation (GPSR), zie ook het eerdere kennisartikel over die wet.

Wanneer treedt de nieuwe richtlijn in werking?

De richtlijn is 8 december 2024 in werking getreden. Lidstaten moeten uiterlijk 9 december 2026 de richtlijn hebben omgezet in nationale wetgeving.